Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε) δημοσίευσαν την ετήσια έκθεση του αυτοτελούς τμήματος παρακολούθησης της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία για την περίοδο 5/7/2021 έως 31/12/2021 και τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά.
Σύμφωνα με την έρευνα έχουν γίνει καταγγελίες από 37 Τμήματα Επιθεώρησης Εργασιακών Σχέσεων ανά την επικράτεια, πιο συγκεκριμένα:
- 97 αιτήσεις διενέργειας εργατικών διαφορών, 101 προσφυγές εκ των οποίων οι 68 ήταν γυναίκες και οι 33 ήταν άντρες
- από τις καταγγελίες, οι 84 αφορούν περιστατικά βίας, λεκτικής, σωματικής και ψυχολογικής και οι 13 περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης.
- από τις 97 αιτήσεις έχουν ήδη διεκπεραιωθεί οι 77 ενώ είναι σε εξέλιξη 20
- σε 63 αιτήσεις καταγγελόμενος είναι ο εργοδότης/νόμιμος εκπρόσωπος ενώ στις υπόλοιπες 34, καταγγελόμενος είναι άλλος εργαζόμενος (προϊστάμενος, υπεύθυνος βάρδιας).
Οι κλάδοι δε δραστηριότητας επιχ/σεων όπου αναφέρονται τα περισσότερα περιστατικά αφορούν στην εστίαση, εμπόριο (λιανικό-χονδρικό), ξενοδοχεία, διανομή ρεύματος, παραγωγή, κατασκευή προϊόντων, υπηρεσίες πληροφορικής, ψυχαγωγίας.
Ποιοτικά χαρακτηριστικά
Από τη συγκέντρωση, επεξεργασία και αξιοποίηση των ως άνω ποσοτικών στοιχείων προκύπτουν τα κάτωθι ποιοτικά συμπεράσματα :
α. Η συντριπτική πλειοψηφία των εργατικών διαφορών αφορούν σε περιστατικά βίας, λεκτικής σωματικής, ψυχολογικής και εν γένει παρενόχλησης κατά τις νέες έννοιες και αρμοδιότητες που εισήγαγαν τα άρθρα 4, 17 και 18 του ν. 4808/2021 και σε ποσοστό 86,6 % έναντι 13,4 % των αντίστοιχων περί σεξουαλικής παρενόχλησης, οι οποίες καλύπτονταν ήδη και με το προϋφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο των ν. 3896/2010 και 4443/2016.
β. Αξιοσημείωτο είναι ότι σε ποσοστό 33% οι καταγγέλλοντες – «θιγόμενοι» είναι άντρες, ενώ το γυναικείο φύλο κατέχει την πρώτη θέση με ποσοστό 67 %. Έτσι αποτυπώνεται και στην πράξη η εκ του νόμου αποσύνδεση της απαγόρευσης της παρενόχλησης και βίας στην εργασία (“mobbing”) από την έννοια των απαγορευμένων κριτηρίων διάκρισης ή άνισης μεταχείρισης (σε σχέση με το φύλο ή τη σεξουαλική παρενόχληση σύμφωνα με το ν. 3896/2010 ή με τα υπόλοιπα κριτήρια διάκρισης, όπως η εθνική καταγωγή, θρησκεία, ηλικία, αναπηρία κ.λπ. σύμφωνα με το ν. 4443/2016).
γ. Καταγγελλόμενος υπό την έννοια εκείνου που παραβιάζει την απαγόρευση βίας και παρενόχλησης προκαλώντας σχετικά περιστατικά που είτε συνδέονται με την εργασία, είτε προκύπτουν από αυτήν αποτυπώνεται σε ποσοστό 65 % ο ίδιος ο εργοδότης ή πρόσωπο που ασκεί το διευθυντικό δικαίωμα ή εκπροσωπεί τον εργοδότη, ενώ εμφανίζεται και σε ποσοστό 35 % η σχετική παραβίαση να έχει προκληθεί από άλλο εργαζόμενο ή με άλλη σχέση απασχολούμενο κατά το άρθρο 3 του ν. 4808/2021 σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις του άρθρου 12 παρ. 2 και του άρθρου 19 παρ. 2 του ν. 4808/2021.
Έκβαση
Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι η επέμβαση των αρμόδιων Τμημάτων Επιθεώρησης Εργασιακών Σχέσεων (ΤΕΕΣ), συστήνει σε 36 υποθέσεις με ποσοστό 46% , προσφυγή στα αρμόδια δικαστήρια εξαιτίας αντικρουόμενων ισχυρισμών επί αμφισβητούμενων πραγματικών και νομικών ζητημάτων.
Διοικητικές κυρώσεις
Μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2021, και κατά το πρώτο αυτό εξάμηνο λειτουργίας του Αυτοτελούς Τμήματος και ισχύος του νέου προστατευτικού νομοθετικού πλαισίου δεν αποτυπώθηκε η επιβολή οποιασδήποτε σχετικής διοικητικής κύρωσης καθώς δεν είχε δημοσιευθεί η απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων καθορισμού της μεθόδου υπολογισμού του ύψους του προστίμου και πρόβλεψης περιπτώσεων στις οποίες το ύψος του προστίμου μπορεί να αναπροσαρμόζεται.
JPA:
Τα στοιχεία που παραθέτει η έρευνα είναι εντυπωσιακά για έναν νόμο που είχε τεθεί σε ισχύ μόνο λίγους μήνες. Θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε τα ευρήματα της νέας έρευνας για το 2022 ιδιαίτερα κατόπιν ανακοίνωσης των προστίμων για τις επιχειρήσεις και σε ποιο ποσοστό προσαρμόστηκαν οι επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 20 άτομα.
Να επισημάνουμε ότι με τον Ν4808/2021 οι επιχειρήσεις αυτές είναι υποχρεωμένες να συντάξουν Πολιτική για τη Βία και την Παρενόχληση στην Εργασία.
Τέλος, να υπενθυμίσουμε ότι στις 29 Αυγούστου 2022, δημοσιεύθηκε η υπουργική απόφαση αναφορικά με το ύψος των προστίμων , μπορείτε να τη βρείτε εδώ.
